>>> Bản tin số 257 (pdf)

>>> Khẳng định tính ưu việt của một giải pháp đột phá (pdf)

Sự chuẩn bị cho cải cách giáo dục quy mô lớn

Giải quyết tốt mối quan hệ giữa quy mô và chất lượng đào tạo, ưu tiên tập trung đầu tư đào tạo chất lượng cao đối với sinh viên, học viên cao học, nghiên cứu sinh thuộc một số ngành, chuyên ngành chọn lọc thuộc khoa học cơ bản, công nghệ cao, những ngành kinh tế mũi nhọn là giải pháp quan trọng hiện nay để các đại học Việt Nam nói chung, ĐHQGHN nói riêng, nhanh chóng đạt chuẩn quốc tế. Nhấn mạnh vấn đề này, GS.TSKH Vũ Minh Giang – Phó Giám đốc ĐHQGHN cho biết, do điều kiện hoàn cảnh hiện tại chưa đủ khả năng đầu tư nâng cấp và phát triển toàn bộ hệ thống các trường đại học, do đó cần tập trung “đột phá” để xây dựng mô hình đào tạo chất lượng cao ở quy mô cho phép. Điều đó vừa đáp ứng được nhu cầu trước mắt về cán bộ khoa học cho chiến lược phát triển đất nước, vừa thí điểm mô hình đào tạo mới, chuẩn bị cho cuộc cải cách giáo dục ở quy mô rộng khắp trong tương lai.

Xuất phát từ thực tiễn đó, ĐHQGHN chủ trương nâng cao chất lượng bằng việc chọn những ngành, chuyên ngành mũi nhọn để tập trung đầu tư đạt trình độ quốc tế. Có thể coi đây là một trong những quyết định sáng tạo, mang tính đột phá của ĐHQGHN với quyết tâm nâng cao chất lượng để hội nhập quốc tế trong điều kiện cụ thể của Việt Nam hiện nay.

Việc xây dựng và phát triển ngành, chuyên ngành ở ĐHQGHN đạt chuẩn quốc tế (còn gọi là Nhiệm vụ chiến lược - NVCL) là nhiệm vụ quan trọng trong chiến lược phát triển ĐHQGHN đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030, phù hợp với sứ mệnh của ĐHQGHN là đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, bồi dưỡng nhân tài, sáng tạo, nghiên cứu khoa học và công nghệ đỉnh cao, chuyển giao tri thức, đóng vai trò nòng cột và tiên phong trong đổi mới hệ thống giáo dục đại học Việt Nam, cũng như tầm nhìn của ĐHQGHN là trở thành trung tâm đại học nghiên cứu đa ngành, đa lĩnh vực trong nhóm 200 đại học hàng đầu châu Á vào năm 2015, vươn lên nhóm 200 đại học tiên tiến của thế giới vào năm 2020.

NVCL nhằm tạo tiền đề và điều kiện để phát triển bộ môn, khoa, trường đại học thành viên và ĐHQGHN đạt chuẩn quốc tế, nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học, chuyển giao tri thức và sức cạnh tranh, thương hiệu của ĐHQGHN, góp phần đổi mới cơ bản giáo dục đại học Việt Nam.

Theo GS.TSKH Vũ Minh Giang, NVCL tập trung vào các mục tiêu cụ thể: Thứ nhất, xây dựng và phát triển điều kiện đảm bảo chất lượng đạt chuẩn quốc tế, bao gồm: đội ngũ giảng viên, cán bộ nghiên cứu, quản lý, phục vụ; nội dung chương trình đào tạo, giáo trình, tài liệu tham khảo, phương pháp giảng dạy và học tập, phương pháp kiểm tra đánh giá; hệ thống tổ chức và quản trị đại học tiên tiến, gắn kết chặt chẽ đào tạo và nghiên cứu khoa học, chuyển giao tri thức; môi trường làm việc, học tập, nghiên cứu, giảng dạy; hệ thống cơ sở dữ liệu về NVCL; cơ sở vật chất phục vụ đào tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao tri thức. Thứ hai là cung cấp cho xã hội nguồn nhân lực chất lượng cao về mọi mặt, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và thị trường lao động quốc tế. Tiếp đến là nâng cao chất lượng và hiệu quả các hoạt động khoa học và công nghệ để có các sản phẩm khoa học và công nghệ đạt trình độ quốc tế, tiêu biểu của quốc gia, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế của đất nước. Và cuối cùng là phát triển liên kết, hợp tác, thu hút các nguồn lực để xây dựng bộ môn, khoa, trường và ĐHQGHN từng bước đạt chuẩn quốc tế, thu hút các nhà khoa học và sinh viên quốc tế xuất sắc đến học tập, nghiên cứu và làm việc.

Những thành quả nổi bật

NVCL đào tạo những cử nhân, kỹ sư, thạc sĩ và tiến sĩ có đạo đức tốt, có tầm nhìn và trình độ chuyên môn cao, có năng lực và kỹ năng làm việc chuyên nghiệp đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và thị trường lao động quốc tế. Theo PGS.TS Nguyễn Kim Sơn – Phó Giám đốc ĐHQGHN, bên cạnh chuẩn tiếng Anh đạt tương đương 6,0 IELTS, tỉ lệ người học nhận được học bổng để tiếp tục học tập ở nước ngoài cũng tăng lên. Những sinh viên thuộc chương trình NVCL sẽ được học ngoại ngữ tập trung trong năm thứ nhất tại Trường ĐH Ngoại ngữ, ĐHQGHN. Sau đó, những sinh viên này phải học chuyên môn và bảo vệ khóa luận bằng tiếng Anh. ĐHQGHN cũng đã hoàn thiện 12 chương trình đào tạo chuẩn quốc tế, theo hướng hợp tác với các trường đại học danh tiếng, thứ hạng cao trên thế giới. 

Theo số liệu của Ban chỉ đạo NVCL, số lượng sinh viên và học viên cao học, nghiên cứu sinh, được đào tại theo hệ chuẩn quốc tế là 1762, trong đó đã có 57 cử nhân khoa học máy tính, 37 cử nhân điện tử viễn thông, 24 cử nhân kinh tế, 14 cử nhân ngôn ngũ học, 7 thạc sĩ khoa học máy tính, 19 thạc sĩ Việt Nam học tốt nghiệp.

Để thực hiện thành công NVCL, GS.TSKH Vũ Minh Giang cho biết, ĐHQGHN đã tập trung, nỗ lực nâng cấp cơ sở vật chất, hệ thống giáo trình học liệu, bồi dưỡng phát triển đội ngũ nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện NVCL. Đặc biệt, ĐHQGHN đã cử giảng viên tham gia giảng dạy các chương trình này, nâng cao phương pháp giảng dạy và trình độ chuyên môn tại các trường đối tác tiên tiến thế giới, đồng thời mời các giáo sư uy tín nước ngoài tham gia giảng dạy. Cùng với đó, ĐHQGHN tập trung nâng cấp cơ sở vật chất, hệ thống giáo trình học liệu, bồi dưỡng phát triển đội ngũ nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện NVCL. Hệ thống chương trình đào tạo được kiểm định khu vực và quốc tế, giáo trình, cơ sở học liệu, tài liệu tham khảo ở dạng in và số hóa đạt chuẩn của trường đại học đối tác. Cơ sở vật chất được đầu tư, nâng cấp phục vụ đào tạo và nghiên cứu khoa học, chuyển giao tri thức cũng đạt chuẩn của trường đại học tiên tiến.

Trong năm học 2011-2012, nhiều chỉ tiêu thực hiện NVCL đã đạt từ 80% đến 100% chỉ tiêu kế hoạch nhiệm vụ năm học, như đào tạo tiếng Anh tập trung tại Trường ĐHNN cho sinh viên năm thứ nhất NVCL (QH-2011) với kết quả 81% số sinh viên đã đạt chuẩn đầu ra tiếng Anh tương đương IELTS 5,5; 100% các môn học được lấy ý kiến phản hồi của người học và giảng viên thực hiện công tác tự đánh giá hoạt động giảng dạy; 100% đề án thành phần (ĐATP) được điều chỉnh đã xây dựng, triển khai có hiệu quả mạng lưới hợp tác với các tổ chức, doanh nghiệp, đại học trong và ngoài nước. Đặc biệt xây dựng được mạng lưới với các nhà tuyển dụng sản phẩm đào tạo của ĐATP; 80% các ĐATP được điều chỉnh thực hiện được các sản phẩm theo đúng số lượng, chất lượng và thời gian theo kế hoạch. 100% các ĐATP thực hiện chi tiêu đúng định mức và đảm bảo tiến độ giải ngân; phê duyệt và tổ chức triển khai chuẩn bị ĐATP thêm 1 ngành và 3 chuyên ngành đạt chuẩn quốc tế (trong đó tích hợp 2 chương trình tiên tiến của Khoa Hóa vào NVCL).

ĐHQGHN đã cử 110 giảng viên giảng dạy chương trình NVCL nâng cao phương pháp giảng dạy và trình độ chuyên môn tại các trường đối tác, đầu tư thêm 3648 sách tiếng Anh, 644 đầu sách theo chương trình đào tạo của đối tác, mời được 81 giảng viên nước ngoài đến tham gia giảng dạy chương trình nhiệm vụ chiến lược. 33/57 lượt giảng viên được nâng cao trình độ tiếng Anh đủ điều kiện giảng dạy chuyên môn bằng tiếng Anh (bằng 57,9 % kế hoạch); 8/39 lượt cán bộ quản lý được đào tạo, bồi dưỡng về quản trị đại học (bằng 20,5 % kế hoạch), 2/4 lượt giảng viên, cán bộ quản lý được đi trao đổi ở nước ngoài (bằng 50% kế hoạch); đã bổ sung 111 đầu mục giáo trình gồm 1308 cuốn giáo trình, tài liệu tham khảo phục vụ chương trình đào tạo thuộc NVCL.